Một trong 3 dự án quan trọng nhất năm 2011 của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội được dành để xây dựng bộ chỉ tiêu giám sát thị trường tài chính, trong đó, một trong những vấn đề nan giải nhất là giám sát các tập đoàn tài chính.

Theo Tiến sĩ Võ Trí Thành - Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương (CIEM), trưởng nhóm nghiên cứu - các chỉ tiêu giám sát lâu nay vẫn được nhắc đến tại Việt Nam như là cơ sở để xem xét mức độ an toàn tài chính của quốc gia hay doanh nghiệp. Tuy nhiên, phần lớn những chỉ tiêu này thường được chiếu từ các thông lệ quốc tế, chưa vận dụng vào điều kiện cụ thể của Việt Nam cũng như chưa trở thành một hệ thống giám sát toàn diện.

“Tại Quốc hội, nhiều đại biểu nhắc đến ngưỡng nợ công, dự trữ ngoại hối theo tuần nhập khẩu, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng… Nhưng phần lớn những con số này đều theo quốc tế, không ai biết với Việt Nam, như vậy là đủ chưa?”, Tiến sĩ Thành đặt câu hỏi.

Một vấn đề khác, tuy không mới trên thế giới nhưng nổi lên tại Việt Nam trong thời gian qua là việc giám sát các tập đoàn tài chính. Theo nghiên cứu của Ủy ban Kinh tế, so với các tổ chức thông thường, tập đoàn tài chính có cơ cấu tổ chức - hoạt động phức tạp hơn. Nguyên nhân chủ yếu do hiện tượng sở hữu chéo dẫn đến thiếu rõ ràng giữa người trực tiếp sản xuất kinh doanh với người giám sát.

Điều này càng trở nên nguy hiểm khi hoạt động đầu tư ngày các tập đoàn tài chính ngày một đa dạng, dưới nhiều hình thức khác nhau để né tránh quản lý. “Một ngân hàng thương mại chỉ đầu tư vào một nhà băng khác với tỷ lệ 3% (ngưỡng tối đa cho phép là 5%), nhưng công ty chứng khoán của ngân hàng đó lại đầu tư thêm 5% nữa. Như vậy có an toàn hay không?”, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh đặt câu hỏi.

Trước những bất cập trên, nhóm nghiên cứu của Tiến sĩ Võ Trí Thành đề xuất Ủy ban Kinh tế dựa trên các tiêu chuẩn của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) để xây dựng các chỉ tiêu riêng cho Việt Nam. Theo đó, các chuyên gia của CIEM đề xuất 9 nhóm chỉ tiêu chính, được chia thành 5 nhóm vĩ mô và 4 nhóm vi mô (ở cấp độ doanh nghiệp). Riêng với giám sát các tập đoàn tài chính, nghiên cứu đề xuất cơ quan quản lý chủ yếu giám sát theo 3 hướng: giới hạn tín dụng ở cấp độ tập đoàn, vấn đề đánh tráo quản lý và an toàn vốn.

Bộ Tài chính vừa quyết định lập một tổ công tác thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến hoạt động xếp hạng tín nhiệm quốc gia, đứng đầu là Thứ trưởng Trương Chí Trung.

Văn bản số 3074/QĐ-BTC do Bộ trưởng Vương Đình Huệ ký ban hành ngày 20/12 về việc thành lập tổ công tác diễn ra trong bối cảnh bảo hiểm rủi ro vỡ nợ trái phiếu (CDS) của Việt Nam tăng điểm trong vài năm gần đây.

“Diễn biến chung là có tăng một chút, phù hợp với việc một số định chế kỹ thuật cũng đánh giá xấu đi”, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương Võ Trí Thành trả lời nhanh VnEconomy.

Trong khi đó, vào tháng 8 năm nay, Standard & Poor’s đã hạ xếp hạng tín dụng nội tệ của Việt Nam từ BB xuống BB- với công bố chính thức về nguyên nhân hạ là do hãng này thay đổi các cơ sở tính toán đối với xếp hạng tín nhiệm nợ quốc gia.

Trước đó, năm 2010 Moody's cũng đã hạ bậc tín nhiệm của Việt Nam xuống mức tiêu cực, do những rủi ro tiềm ẩn và tính kém hiệu bền vững của nền kinh tế và năm lực tài chính quốc gia…

Theo Cục trưởng Cục Tài chính đối ngoại (Bộ Tài Chính) Nguyễn Thành Đô, nhiều nước hiện rất quan tâm cải thiện hình ảnh đất nước của mình để tăng hệ số tín nhiệm quốc gia, và từ đó khi đi vay sẽ có được lãi suất, phí thấp hơn, điều kiện vay dễ dàng hơn.

Ông nhìn nhận, hiện những thông tin ra thị trường thế giới của Việt Nam còn ít, chưa cập nhật nên bản thân những doanh nghiệp, giới đầu tư quốc tế rất thiếu thông tin về Việt Nam.

“Thường là người ta vẫn kêu mình thiếu minh bạch, thiếu nhiều số liệu, khi yêu cầu cung cấp thì mình không cung cấp được…”, ông Đô nói vậy trong một lần trả lời VnEconomy tháng 8 năm nay.

Trở lại với văn bản mới ban hành của Bộ Tài chính, tổ công tác khi được thành lập sẽ có nhiệm vụ nghiên cứu, xây dựng và tổ chức thực hiện đề án nâng cao mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia; thu thập, cung cấp, trao đổi thông tin, số liệu phục vụ cho công tác xếp hạng tín nhiệm quốc gia; tham gia các buổi làm việc trực tiếp với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm; đóng góp ý kiến cho các dự thảo báo cáo về Việt Nam do các tổ chức xếp hạng tín nhiệm đưa ra nhằm phản ánh trung thực, khách quan về mức xếp hạng tín nhiệm của Việt Nam.

Cũng văn bản này giao nhiệm vụ cho tổ công tác theo dõi và cập nhận những ý kiến nhận xét của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm về Việt Nam cũng như về các quốc gia khác để có những đề xuất về giải pháp tăng cường mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia; quyết định lựa chọn tổ chức tài chính nước ngoài có uy tín, kinh nghiệm để thực hiện việc tư vấn xếp hạng tín nhiệm cho Việt Nam.

Ngoài ra, tổ công tác cũng có nhiệm vụ tổ chức tuyên truyền, chủ động trao đổi, giải thích và trả lời các câu hỏi của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, cũng như các nhà đầu tư quốc tế về thực trạng kinh tế xã hội, định hướng chỉ đạo điều hành và cải cách chính sách của Việt Nam, nhằm góp phần nâng cao hệ số tín nhiệm của quốc gia.

Văn bản 3074 còn cho biết, kinh phí cho các hoạt động liên quan tới xếp hạng tín nhiệm quốc gia được bố trí trong kế hoạch chi ngân sách nhà nước hàng năm. Văn bản có hiệu lực kể từ ngày ký.

Theo Vneconomy

Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2011 so với năm 2010 tăng 17,98% (năm 2010 tốc độ này là 9,05%).

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 12/2011 so tháng trước tăng 0,61%. Các nhóm hàng hoá và dịch vụ đều tăng, có 2/11 nhóm hàng tăng trên 1% là nhóm may mặc, mũ nón, giầy dép và nhóm văn hoá, giải trí và du lịch.

Nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng tháng này tăng là do mưa lũ ở các tỉnh miền trung khiến giá gạo tăng, thêm vào đó một số nhóm hàng như đồ uống, thuốc lá, may mặc, giày dép, đồ dùng gia đình… đều tăng hơn so với tháng trước do nhu cầu tiêu dùng vào dịp Noel, Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán sắp đến.

Tháng này, chỉ số giá vàng giảm, giá đô la Mỹ của ngân hàng ngoại thương tăng nhẹ. Chỉ số giá vàng giảm 1,04% so tháng trước và chỉ số giá USD tăng 0,12 %.

Chỉ số giá tiêu dùng tháng 12 năm 2011 so với tháng 12 năm 2010 tăng 17,07%.

Bắt đầu từ tháng 9/ 2011, chỉ số CPI đã có dấu hiệu hạ nhiệt sau nhiều tháng có tốc độ tăng trên 1%. Tuy nhiên, nếu tính chung cả năm thì tốc độ tăng giá năm 2011 vẫn ở mức cao.

Chỉ số giá tiêu dùng bình quân năm 2011 so với năm 2010 tăng 17,98% (năm 2010 tốc độ này là 9,05%).

Theo đánh giá, từ tháng 7 trở về trước, chỉ số giá tiêu dùng liên tục tăng cao (từ 1,3% đến trên 3%). Từ tháng 8 trở lại đây, chỉ số giá đã có dấu hiệu tăng chậm lại (so tháng trước, chỉ số giá tháng 8 tăng 1,06%, tháng 9 tăng 0,2%, tháng 10 tăng 0,13%, tháng 11 tăng 0,29% và tháng 12 tăng 0,61%).

Chỉ số giá tiêu dùng năm 2011 tăng cao nhất vẫn là nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống (tăng 31,32%, trong đó, nhóm hàng thực phẩm tăng mạnh kéo dài suốt 8 tháng qua, chỉ đến tháng 9 mới có xu hướng giảm).

Theo Khánh Linh

TTVN/Thống kê Hà Nội

 

Theo HSBC, với lạm phát vẫn ở mức cao, Việt Nam cũng không có nhiều điều kiện để điều chỉnh các chính sách của mình.

 

Thâm hụt tài khoản vãng lai, dự trữ bảo đảm cho nợ ngắn hạn nước ngoài và nhập khẩu thấp, cùng với lạm phát cao khiến Việt Nam dễ bị tác động từ suy thoái toàn cầu cầu hơn 4 nước láng giềng khác trong khu vực Đông Nam Á, HSBC Holdings nhận định.

Những nguy cơ lây lan trong khu vực thương mại và tài chính tại Việt Nam đang trầm trọng hơn do sự mất cân bằng lớn giữ trong và và ngoài nước, theo báo cáo của HSBC, đồng thời cũng đánh giá mức độ tổn thương của Indonesia, Malaysia, Philippines và Thái Lan.

Theo HSBC, Việt Nam, với lạm phát vẫn ở mức độ cao, cũng ít có điều kiện thuận lợi để điều chỉnh các chính sách.

Các tổng công ty tại Việt Nam và Philippines có tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu cao nhất trong nhóm 5 nước, với đòn bảy cao hơn trong quá trình hồi phục trước đó.

Theo DVT
 

Lạm phát cả năm 2011 dự báo khoảng 18%, đây là một mức rất cao và khi tất cả đang lo lắng một cái tết eo hẹp trong đắt đỏ và một năm 2012 nhiều khó khó thì tăng giá điện thực sự là một cú sốc. Điều này sẽ gây ra tác động kép khó khăn cho DN.

Sau 1 thời gian ngắn "im hơi lặng tiếng", bắt đầu từ 20/12/2011, giá điện bình quân sẽ được Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) điều chỉnh tăng 5% so với giá bán hiện hành.

Theo đó, giá bán điện bình quân là 1.304 đ/kWh (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng), tăng 62 đồng/kWh so với giá bán điện bình quân hiện hành được duyệt (1.242 đồng/kWh).

EVN cho biết, việc tăng giá điện lần này đã nhận được sự chấp thuận của Bộ Công Thương. Theo EVN, việc điều chỉnh giá bán điện hiện tại là cần thiết để giá điện đảm bảo phản ánh đúng chi phí sản xuất kinh doanh điện thực tế, bù đắp một phần chi phí phát sinh khách quan trong năm 2010 do hạn hán phải huy động các nhà máy chạy dầu giá cao và một số chi phí còn treo lại chưa được tính vào giá bán điện.

Với số lỗ năm 2010 lên tới 8.400 tỷ đồng và lỗ lỹ kế tính đến nay là 35.000 tỷ đồng thì việc tăng giá để bù đắp thua lỗ là việc cần thiết nhằm duy trì hoạt động của ngành điện.

Bên cạnh đó nhu cầu về điện ngày càng tăng cao trong khi đầu tư vào điện cần vốn lớn nhưng giá điện thấp không khuyến khích đầu tư, việc tăng giá điện sẽ tạo ra sự hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư, nhằm đảm bảo nhu cầu lâu dài. Ngoài ra việc tăng giá điện cũng sẽ giúp người sử dụng tiết kiệm điện và sử dụng điện có hiệu quả hơn.

Tuy nhiên thời điểm lựa chọn tăng giá điện lần này lại đang làm nhiều người lo ngại. Nhiều người dân đã tin tưởng rằng từ nay đến Tết nguyên đán sẽ không có chuyện tăng giá xăng, giá điện như lời của một vị Bộ trưởng, thì nay đúng lúc năm hết Tết đến giá điện lại bất ngờ tăng.

Thực tế, sau nhiều sự kiện đánh động, việc tăng giá điện đã được nhiều người dự báo sẽ đến nhưng không ngờ nó lại đến sớm thế. Và nhất là tăng vào thời điểm tăng giá cuối năm. Mặc dù về kỹ thuật, tác động tăng giá sẽ được tính vào năm 2012 nhưng hậu quả cuối cùng là DN và người dân vẫn phải gánh chịu, chi phí sẽ đắt đỏ hơn, đời sống người dân và kinh tế sẽ có nhiều khó khăn hơn.

Ông Nguyễn Tiến Thoả, Cục trưởng Cục Quản lý giá ( Bộ Tài chính) cho biết giá điện tăng 5% tác động trực tiếp đến chỉ số giá (CPI) không lớn bởi điện chỉ chiếm 3% trong tổng CPI, còn tác động gián tiếp thì cần phải có tính toán cụ thể. Giá điện sẽ chui vào giá sản phẩm và sản phẩm sản xuất ra có tiêu thụ được trên thị trường hay không lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng giá điện tăng dù chỉ 1% cũng sẽ ảnh hưởng tới việc kiềm chế lạm phát và đời sống của người dân cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Giá điện tăng sẽ tác động dây chuyền khiến cho giá cả nhiều mặt hàng tăng.

Nhận được thông tin tăng giá điện, các DN bắt đầu lo ngại. Giá điện tăng sẽ làm cho giá thành sản phẩm tăng và giảm lợi nhuận giảm.

Ông Phạm Chí Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thép VN cho biết, việc tăng giá điện 5% không ảnh hưởng đến các DN thép nhiều. Các DN thép thời gian qua đã đầu tư nhiều công nghệ hiện đại giúp cho tiêu hao điện giảm mạnh. Hiện giá điện chỉ chiếm 7% trong lĩnh vực luyện phôi và 1% trong các lĩnh vực sản xuất thép khác.

Tuy nhiên theo ông Cường, chi phí sử dụng điện tăng lên trực tiếp các DN thép có thể chủ động kiểm soát được, điều lo ngại là hiệu ứng tăng giá cộng hưởng từ phía các nhà cung ứng nguyên vật liệu đầu vào sẽ gây trở ngại không nhỏ cho việc kiểm soát chi phí của DN.

"Chúng tôi chỉ lo các nhà cung ứng dựa vào điện tăng giá để nâng giá nguyên vật liệu đầu vào thì các DN thép khó kiểm soát nổi", ông Cường nói.

Hiệp hội Phân bón Việt Nam cũng cho biết giá điện tăng 5% sẽ làm cho chi phí sản xuất phân bón tăng từ 1%- 1,5%. Nhưng đó mới chỉ tính được chi phí trực tiếp do giá điện tăng mà DN phân bón tiêu thụ điện phải trả thêm, còn chưa thể tính được các tác động gián tiếp như các nhà cung cấp nguyên vật liệu đầu vào có tăng giá lên không và tăng bao nhiêu. Đây mới là tác động quan trọng và khó lường làm cho nhiều DN bị động.

Theo các DN xi măng, giá điện tăng 5% sẽ làm cho chi phí sản xuất xi măng tăng từ 1,5%- 2%. Vào đầu tháng 3 năm nay giá điện tăng trên 15% đã làm cho giá thành sản xuất xi măng tăng gần 10%. Bên cạnh đó, lãi suất vay ngân hàng năm nay cũng tăng cao trong khi thị trường bất động sản đang trầm lắng, đã làm cho ngành xi măng gặp khó khăn, tiêu thụ giảm. Nay giá điện lại tăng thêm 5% thì đương nhiên khó khăn sẽ tăng thêm cho các DN.

Các phân tích cho thấy, giá điện tăng 5% sẽ chỉ tác động làm CPI tăng trực tiếp về mặt lý thuyết ở mức thấp, song nếu tính tác động đến các vòng tiếp theo và cả các yếu tố tâm lý thì tỷ lệ tăng chung lên CPI cao hơn.

Đây là dịp gần Tết nhu cầu mua sắm của người dân tăng cao, nhiều sản phẩm luôn tiềm ẩn khả năng tăng giá lớn, nay giá điện tăng sẽ là cơ hội để những người kinh doanh trục lợi đẩy giá lên kiếm lời và gây tác động tiêu cực tới thị trường.

Ngoài ra khi EVN quyết định tăng giá điện cũng khiến nhiều người tiêu dùng bức xúc. Nhiều người đặt câu hỏi tăng giá điện tăng liệu có đúng là chỉ để trả nợ, thua lỗ về chi phí sản xuất điện hay cho cả những lĩnh vực không liên quan đến điện mà EVN đầu tư bị thua lỗ như viễn thông, cũng như quản lý yếu kém dẫn tới thua lỗ?.

Đặc biệt, theo nhiều chuyên gia về giá cả, nếu như theo các con số công bố trước đây giá điện sẽ phải tăng 10 - 15% trong năm 2012. Điều đó có nghĩa, 5% cuối năm 2011 chỉ là một bước đầu, một bước đi kỹ thuật về thời điểm để giảm sốc tâm lý mà thôi. Còn chắc chắn sau đây, trong năm 2012, giá điện sẽ còn những bước tăng tiếp theo. Điều có thể chắc chắn là mức tăng khó mà thấp hơn 2011.

Theo Trần Thủy

 VEF